.jpg)
Tümosan hüzünlü bir Konya hikayesidir!..
07 Kasım 2013 Perşembe 20:58
erolsunat@yenimeram.com.tr
Her fabrika, her büyük yatırım Konya’ya ayrı bir heyecan ve coşku getirmiştir. 19 Eylül 1954 yılında Şeker Fabrikası’nın açılması Konya’nın toparlanmasına, kalkınmasına daha sonraki yıllara ümitle bakmasına sebep olmuştu.
Konya’nın 1954 sonrasında, ikinci bir heyecana daha ihtiyacı vardı. Bu heyecan normal şartlarda yaşanabilse, geliştirilebilse belki Konya’yı yakalayan da olmazdı. Konya Ovası sadece tarım’la değil, güçlü sanayisi ile daha o tarihlerde Anadolu’nun parlayan yıldızı olabilirdi. Bu heyecan da, ancak Tümosan’la yakalanabilirdi.
Tümosan 1976 yılında önemli bir Kamu İktisadi Teşekkülüydü ( KİT). Gerçekten güçlü bir kuruluştu. Türkiye’de motor sanayinin temeli olabilirdi.
Hatta, Konya’da, Tümosanla birlikte bir otomobil fabrikası düşüncesi hayata geçirilebilirdi.
Ama olmadı.
Tümosa’la ilgili anlatılan bir çok hikaye, bir çok olay var. Bunlara girmiyoruz. 2013 yılı itibarıyla tam 38 yıllık bir Tümosan gerçeği var Konya’da.
Tümosan üzerine hemen birçok insanın söyleyeceği çok şeyler olabilir.
Tümosan hüzünlü bir Konya hikayesidir aslında.
Politik gelişmeler, 12 Eylül 1980 İhtilali gibi nedenler, Tümosan’ın gelişimini, üretimini, bir marka olarak kabulünü geciktirdikçe geciktirdi.
1976 ile 2004 yılı arasında geçip giden 28 yıllık zaman diliminde kendini toparlayamayan, bir türlü ayağa kaldırılamayan, kimsenin bir ucundan tutmadığı, tutamadığı, tutturulmadığı bir fabrika olarak anıldı Tümosan.
Oysa, Traktör üretimi ve hafif hizmet, kamyon ve ağır kamyonlar için dizel motor üretimi amacıyla 1976 yılında kurulmuştu.
Kuruluşundan altı yıl sonra, 1981 yılında Konya’da’ki fabrikasında motor üretimine başladı Tümosan. Bu tarihte ilk motor montajına başlanmıştı. Yine aynı yıl Türkiye’nin ilk yerli dizel motorunu üretti.
1983 yılına gelindiğinde, ilk traktör üretilmişti.
1985 yılında İtalyan Fiat’la var olan lisans sözleşmesi yenilenemedi. Firma sürekli zarar etmeye başladı.
Doksanlı yıllarda traktör üretimine cesaretle başlandı ise de, yılda 500 traktör üreten, pazar payı binde 5’lere düşen bir fabrika görünümündeydi.
Ve nihayetinde özelleştirme kapsamına alındı.
2000 yılında yapılan ilk özelleştirmede fabrika özelleştirilemedi. 6.5 milyon metrekarelik arazisi üç parsele bölündü ve fabrika binalarının bulunduğu 1.6 milyon metrekarelik parsel 2004 yılında yapılan özelleştirilme ihalesi sonucunda Albayrak grubu şirketlerinden Alçelik tarafından satın alındı.
Bugün, Üretim faaliyetlerini 1 milyon 600 bin m² alan üzerine kurulu 93 bin m² kapalı alan içerisinde yer alan tesislerinde sürdürüyor.
Türkiye’nin tek çatı altında en büyük üretim kapasitesine sahip şirketi olma özelliğini taşıyor.
Yıllık traktör üretim kapasitesi 45 bin adet/üç vardiya.
Yıllık dizel motor üretim kapasitesi 75 bin adet/üç vardiya.
50-105 beygir arasında tarla, bağ-bahçe, tek çeker, çift çeker, kabinli ve tenteli olmak üzere 10 seride 22 ana model altında toplam 202 model traktör üretiyor.
*/*/*/*/*
Tümosan özelleştirme sonrasında adeta kendi içine kapandı. Tümosan diye bir fabrikamız vardı, var olmasına da, onun Konya’dan, Konya’nın da ondan haberi yoktu. Konya dışında herkesin haberi vardı ama, Konya haber yönüyle ha var, ha yok bir dokuz yıl geçirdi!..
Tümosan gitmediğimiz, bilmediğimiz, onun bize uzak, bizlerin ona uzak olduğu, birbirimize selam vermediğimiz, birbirimizin kapısını çalmadığımız, bir site içinde, aynı mahallede oturduğumuz halde, görüşemediğimiz sadece eski hatıralarıyla tanıdığımız, bildiğimiz bir tanıdık gibiydi!..
Ta ki, 6 Kasım 2013 Çarşamba gününe kadar.
Tümosan'ın traktörlerini, vatandaş ne kadar anlatsa da, methetse de, hep bir tarafı eksik kaldı. Özellikle en son modeli olan Maxima serisi traktörler efsane gibi anlatılıyordu.
Ancak bu dillerde efsane olarak gezme halini topluma anlatma görevini yapacak olan yerel basınla 6 Kasım 2013 Çarşamba gününe kadar herhangi bir selamı sabahı olmamıştı Tümosan’ın!...
Yöneticilerinden birisi " Bahanesiz dost eline varılmaz" demişti.
Tümosan belli ki, 2013 yılının ilk dokuz ayında kârını yüzde 105, cirosunu yüzde 49 artırdıktan sonra basının karşısına çıkma kararı alırken bahanesini bu karara dayandırmayı uygun bulmuştu.
Tümosancılar bahanelerini hazır edinceye kadar, dokuz koca sene geçti. Bahane, neredeyse bahanelikten çıktı gitti. Bir hayli geç kalındı cümlesi bile, önemini kaybetti.
Türkiye'de tek çatı altında gerçekleştirilen en yüksek traktör kapasitesine sahip olabilirsiniz.
Yerli traktörün kalbinin attığı yer olarak Konya'yı gösterebilirsiniz.
Ulusaldan evrensele bir marka olma doğrultusunda çalışmalar yaptığınızı söyleyebilirsiniz.
Satışlarınızda yüzde 50’ye yakın bir artış yaşandığını kaydedebilirsiniz.
Türk tarım sektöründe yerli traktör üretimine olan ihtiyacı kendinizin ortaya koyduğunu anlatabilirsiniz.
Kendi traktörü üzerinde kendi motorunu kullanan bir marka olduğunuzu, Avrupa Birliği normlarına başarı ile uyum sağlayan sayılı üreticilerden biri olduğunuza vurgu yapabilirsiniz.
Ancak bizlerin de söyleyeceklerini dinlemelisiniz.
Mademki, yerli traktörün kalbinin attığı yerdir Konya, Konya’nın neden heyecan duyamadığını, Konya’nın kalbinin neden atmadığını sorgulamakla işe başlayabilirsiniz.
Tümosan, gücünü şehrin hissetmediği bir fabrika!...
Şehre küs gibi duran, basınla teması neredeyse hiç olmayan, senede bir kaç kez haberinin verildiği bir fabrika!..
Özelleştirildiği 2004 yılından bu yana Tümosan ilk basın toplantısını en nihayetinde yaptı!...
Bu basın toplantısının bir tek güzel yönü vardı. O da Genel Müdür Kurtuluş Öğün'ün sempatik kişiliği, içtenliği ve samimiyeti. Zevahiri kurtarmaya yetip yetmediğini, yazımın başlığına bakarak değerlendirebilirsiniz.
Konya’nın 1954 sonrasında, ikinci bir heyecana daha ihtiyacı vardı. Bu heyecan normal şartlarda yaşanabilse, geliştirilebilse belki Konya’yı yakalayan da olmazdı. Konya Ovası sadece tarım’la değil, güçlü sanayisi ile daha o tarihlerde Anadolu’nun parlayan yıldızı olabilirdi. Bu heyecan da, ancak Tümosan’la yakalanabilirdi.
Tümosan 1976 yılında önemli bir Kamu İktisadi Teşekkülüydü ( KİT). Gerçekten güçlü bir kuruluştu. Türkiye’de motor sanayinin temeli olabilirdi.
Hatta, Konya’da, Tümosanla birlikte bir otomobil fabrikası düşüncesi hayata geçirilebilirdi.
Ama olmadı.
Tümosa’la ilgili anlatılan bir çok hikaye, bir çok olay var. Bunlara girmiyoruz. 2013 yılı itibarıyla tam 38 yıllık bir Tümosan gerçeği var Konya’da.
Tümosan üzerine hemen birçok insanın söyleyeceği çok şeyler olabilir.
Tümosan hüzünlü bir Konya hikayesidir aslında.
Politik gelişmeler, 12 Eylül 1980 İhtilali gibi nedenler, Tümosan’ın gelişimini, üretimini, bir marka olarak kabulünü geciktirdikçe geciktirdi.
1976 ile 2004 yılı arasında geçip giden 28 yıllık zaman diliminde kendini toparlayamayan, bir türlü ayağa kaldırılamayan, kimsenin bir ucundan tutmadığı, tutamadığı, tutturulmadığı bir fabrika olarak anıldı Tümosan.
Oysa, Traktör üretimi ve hafif hizmet, kamyon ve ağır kamyonlar için dizel motor üretimi amacıyla 1976 yılında kurulmuştu.
Kuruluşundan altı yıl sonra, 1981 yılında Konya’da’ki fabrikasında motor üretimine başladı Tümosan. Bu tarihte ilk motor montajına başlanmıştı. Yine aynı yıl Türkiye’nin ilk yerli dizel motorunu üretti.
1983 yılına gelindiğinde, ilk traktör üretilmişti.
1985 yılında İtalyan Fiat’la var olan lisans sözleşmesi yenilenemedi. Firma sürekli zarar etmeye başladı.
Doksanlı yıllarda traktör üretimine cesaretle başlandı ise de, yılda 500 traktör üreten, pazar payı binde 5’lere düşen bir fabrika görünümündeydi.
Ve nihayetinde özelleştirme kapsamına alındı.
2000 yılında yapılan ilk özelleştirmede fabrika özelleştirilemedi. 6.5 milyon metrekarelik arazisi üç parsele bölündü ve fabrika binalarının bulunduğu 1.6 milyon metrekarelik parsel 2004 yılında yapılan özelleştirilme ihalesi sonucunda Albayrak grubu şirketlerinden Alçelik tarafından satın alındı.
Bugün, Üretim faaliyetlerini 1 milyon 600 bin m² alan üzerine kurulu 93 bin m² kapalı alan içerisinde yer alan tesislerinde sürdürüyor.
Türkiye’nin tek çatı altında en büyük üretim kapasitesine sahip şirketi olma özelliğini taşıyor.
Yıllık traktör üretim kapasitesi 45 bin adet/üç vardiya.
Yıllık dizel motor üretim kapasitesi 75 bin adet/üç vardiya.
50-105 beygir arasında tarla, bağ-bahçe, tek çeker, çift çeker, kabinli ve tenteli olmak üzere 10 seride 22 ana model altında toplam 202 model traktör üretiyor.
*/*/*/*/*
Tümosan özelleştirme sonrasında adeta kendi içine kapandı. Tümosan diye bir fabrikamız vardı, var olmasına da, onun Konya’dan, Konya’nın da ondan haberi yoktu. Konya dışında herkesin haberi vardı ama, Konya haber yönüyle ha var, ha yok bir dokuz yıl geçirdi!..
Tümosan gitmediğimiz, bilmediğimiz, onun bize uzak, bizlerin ona uzak olduğu, birbirimize selam vermediğimiz, birbirimizin kapısını çalmadığımız, bir site içinde, aynı mahallede oturduğumuz halde, görüşemediğimiz sadece eski hatıralarıyla tanıdığımız, bildiğimiz bir tanıdık gibiydi!..
Ta ki, 6 Kasım 2013 Çarşamba gününe kadar.
Tümosan'ın traktörlerini, vatandaş ne kadar anlatsa da, methetse de, hep bir tarafı eksik kaldı. Özellikle en son modeli olan Maxima serisi traktörler efsane gibi anlatılıyordu.
Ancak bu dillerde efsane olarak gezme halini topluma anlatma görevini yapacak olan yerel basınla 6 Kasım 2013 Çarşamba gününe kadar herhangi bir selamı sabahı olmamıştı Tümosan’ın!...
Yöneticilerinden birisi " Bahanesiz dost eline varılmaz" demişti.
Tümosan belli ki, 2013 yılının ilk dokuz ayında kârını yüzde 105, cirosunu yüzde 49 artırdıktan sonra basının karşısına çıkma kararı alırken bahanesini bu karara dayandırmayı uygun bulmuştu.
Tümosancılar bahanelerini hazır edinceye kadar, dokuz koca sene geçti. Bahane, neredeyse bahanelikten çıktı gitti. Bir hayli geç kalındı cümlesi bile, önemini kaybetti.
Türkiye'de tek çatı altında gerçekleştirilen en yüksek traktör kapasitesine sahip olabilirsiniz.
Yerli traktörün kalbinin attığı yer olarak Konya'yı gösterebilirsiniz.
Ulusaldan evrensele bir marka olma doğrultusunda çalışmalar yaptığınızı söyleyebilirsiniz.
Satışlarınızda yüzde 50’ye yakın bir artış yaşandığını kaydedebilirsiniz.
Türk tarım sektöründe yerli traktör üretimine olan ihtiyacı kendinizin ortaya koyduğunu anlatabilirsiniz.
Kendi traktörü üzerinde kendi motorunu kullanan bir marka olduğunuzu, Avrupa Birliği normlarına başarı ile uyum sağlayan sayılı üreticilerden biri olduğunuza vurgu yapabilirsiniz.
Ancak bizlerin de söyleyeceklerini dinlemelisiniz.
Mademki, yerli traktörün kalbinin attığı yerdir Konya, Konya’nın neden heyecan duyamadığını, Konya’nın kalbinin neden atmadığını sorgulamakla işe başlayabilirsiniz.
Tümosan, gücünü şehrin hissetmediği bir fabrika!...
Şehre küs gibi duran, basınla teması neredeyse hiç olmayan, senede bir kaç kez haberinin verildiği bir fabrika!..
Özelleştirildiği 2004 yılından bu yana Tümosan ilk basın toplantısını en nihayetinde yaptı!...
Bu basın toplantısının bir tek güzel yönü vardı. O da Genel Müdür Kurtuluş Öğün'ün sempatik kişiliği, içtenliği ve samimiyeti. Zevahiri kurtarmaya yetip yetmediğini, yazımın başlığına bakarak değerlendirebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder