traktöre ait bakım kullanma kitaplarını öğrenmek ve kitapta verilen talimatı yerine getirmekle mümkün
olabilmektedir.
Traktörü meydana getiren ana yapı elemanlarını belirleyerek, traktörü tanımaya çalışalım.
Traktörün Ana Yapı Elemanları
· Motor
· Kavrama (Debriyaj)
· Aktarma Organları
· İlerleme ve Dümenleme Organları
· Elektrik Donanımı
· Fren Donanımı
MOTOR
Güç kaynağıdır. Tekerleklere, kuyruk miline iletilen güç motorda üretilir. Günümüz traktörlerinde
genellikle dört zamanlı dizel motorları kullanılmaktadır. Motor silindiri içine sadece hava emilir. Bu hava
sıkıştırılır. Sıkıştırılan hava üzerine, zerreler halinde yüksek basınçla motorin püskürtülerek yanma
sağlanır. Bu yanma sonucu pistonlar aşağı itilerek, motorun harekete geçmesi sağlanır.
KAVRAMA
Görevi; motorun çalışması sonucu oluşan hareketi vites kutusu ve diferansiyel üzerinden tekerleklere
aktarmak ve bu hareketi ayırmaktır.
Traktörlerde bugün en çok kullanılan kavrama tipi diskli kavramadır. Sürtünmeli veya balatalı kavrama da
denir.
Sürücünün oturma konumuna göre sol ayağı ile kumanda ettiği pedal, kavrama pedalıdır. Bu pedala
basılınca, motordaki hareket vites kutusuna ve hareket alan diferansiyel, tekerlekler gibi yerlere
iletilmediğinden motor çalışmasına rağmen traktör ilerleyemez. Kısacası kavrama, traktörün durmasında veya ilerlemesinde sigorta görevi yapar.
Kavrama pedalını kullanırken önemli sayılan şu hususlara dikkat edilmelidir.
Kavrama pedalına sadece kalkma, durma ve vites değiştirme esnasında basılmalıdır. Bunun dışındaki
hallerde ayak pedal üzerinde tutulmamalıdır.
Basılı haldeki kavrama pedalından ayak yavaş yavaş çekilmelidir. Ani çekmeler sarsıntılı kalkışa, hatta
traktörün şaha kalkmasına sebep olur.
İniş çıkışlarda; önce traktörü uygun vitese takınız o şekilde ilerleyiniz. İniş ve çıkış esnasında vites
değiştirmeyiniz.
VİTES KUTUSU
Traktör hızını ayarlayarak, en fazla verimi elde etmek amacıyla düzenlenmiş dişliler grubudur. Traktörün
verimi hangi arazi koşulunda hangi vitesin kullanılacağını bilmekle artırılır.
Unutulmaması gereken traktör veriminin gaz pedalına basmakla artırılamayacağıdır. Toprak işleme ve
benzeri ağır işlerde düşük vitesleri, taşıma ve benzeri işlerde yüksek hız vitesi kullanılmalıdır. Yaygın
olarak mekanik vites kutuları kullanılmakta olup, bunlarda basit tip ve senkromeçli tipte olurlar.
DİFERANSİYEL
Motordan ve vites kutusundan gelen hareketin yönünü 90 derece değiştirerek tekerleklere iletir. Ayrıca
dönüşlerde, dönüş yönüne göre dışta kalan tekerlek daha fazla hareket edecektir. Yani dönüşlerde içte
kalan tekerlek az, dışta kalan tekerlek daha fazla dönecektir. Bunu sağlamak ta diferansiyelin görevidir.
Zor çalışma şartlarında, her iki arka tekerlekten biri patinaj yapıyorsa, her iki tekerleğin birbirine
kilitlenerek bu zor durumun aşılması kolaylaştırılır. Bunu sağlamak üzere traktörlerde diferansiyel kilidi
bulunur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; bu kilit takılı halde iken traktör sağa-sola döndürülmeye
çalışılmamalıdır. Zorlanırsa dişliler zarar görür. Diferansiyel kilidi sadece patinaj nedeniyle traktör
ilerleyemez durumda iken bu durumun aşılması için kullanılmalı ve sonra hemen çözülmelidir. Bazı
traktörlerde patinaj koşulları ortadan kalktığında bu çözülme otomatik olarak kendiliğinden olur.
TEKERLEKLER
Standart tip tarla traktörlerinde ilerleme hareketi sadece arka tekerleklerden verilir. Ön tekerlekler
yalnızca dümenleme görevi görürler. Ancak bazı traktörlerde ön tekerlekler de ilerleme hareketi verebilir.
Bu halde bu dört tekerleğin birlikte hareketi ile traktör çeki gücü daha da artırılmış ve zor çalışma
şartlarında patinaj ve benzeri durumlar azaltılmış olur. Ancak bu tür traktörlerin satın alma bedelleri daha
yüksektir.
Lastik havaları her gün kontrol edilmelidir. Havası fazla lastikler orta, havası az lastikler kenarlardan daha
çabuk aşınırlar, daha çabuk yıpranırlar. Lastikler ısınmış halde şişirilmemelidir.
ELEKTRİK DONANIMI
Motoru çalıştıran, aküyü besleyen, göstergeleri harekete geçiren, aydınlatma ve sinyalleri çalıştıran
parçalara topluca elektrik donanımı adını vermekteyiz.
Elektrik donanımında oluşacak bir kısa devre yangın tehlikesidir. Aydınlatma ve sinyallerde oluşacak
arızalar kaza sebebidir. Göstergelerin hatalı çalışması arıza sebebidir ve bunların tamamı cebimizden çok
sayıda paranın çıkması demektir. Kontrollerinizi bakım ve kullanma kılavuzlarındaki talimatlara göre
zamanında yapınız veya yaptırınız.
FREN DONANIMI
Frenler hayatımızı güvence altına alan donanımlardır. Durma veya yavaşlama isteğimize hizmet eder.
Traktörlerde otomobillerden farklı olarak sağ ve sol tekerleklere ayrı ayrı kumanda edecek şekilde
düzenlenmiştir. Sağ ayak ile kumanda edilir. Her ikisine birden aynı anda basmak gerekir.Aksi halde
tekerleklerden sadece birine fren etkisi verileceğinden traktör savrulur. Buna engel olmak için sağ ve sol
tekerlek frenlerini birbirine bağlayan kelepçe kullanılır . Yola çıkmadan önce bu kelepçe mutlaka
bağlanmalıdır. Ayrıca traktör arkasında tarım arabası kullanılıyorsa mutlaka bununda fren düzeni olması
gerekir. Aksi halde traktör fren yaptığında tarım arabasının bütün yükü traktöre bineceğinden devrilme
veya benzeri istenmeyen kazalar ortaya çıkacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder